Bülten

Geçtiğimiz Ayda Hukuki Gelişmeler (Kasım 2023)

Ankalex Logo EN-2
01 Ara

Vergi Hukuku Mevzuatında Gelişmeler

 

 

 

 

 

 

  • GİB’in resmi internet sitesinde 24.11.2023 tarihinde yayınlanan duyuru ile Enflasyon Düzeltmesine İlişkin Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğ Taslağı’nın güncellendiği bildirilmiştir. Tebliğ taslağının güncellenmiş haline bağlantıdan erişebilirsiniz.

 

 

  • GİB’in resmi internet sitesinde 29.11.2023 tarihinde, Hazine ve Maliye Bakanlığı Tarafından Kahramanmaraş’ta Meydana Gelen Depremlerden Etkilenen Bazı Yerler İçin Mücbir Sebep Halinin Uzatılmasına İlişkin Duyuru yayınlanmıştır. Duyuru kapsamında; Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş ve Malatya illeri ile Gaziantep İlinin İslahiye ve Nurdağı ilçelerindeki mükellefler için 30.11.2023 günü sonu itibarıyla sona erecek mücbir sebep halinin 30.4.2024 Salı günü sonu itibarıyla sona ermesi uygun bulunmuştur.
    • Mücbir sebep halinin başladığı 06.02.2023 tarihinden mücbir sebep halinin sona ereceği 30.04.2024 tarihine kadar verilmesi gereken beyanname ve bildirimler 15.05.2024 Çarşamba günü sonuna kadar verilebilecek,
    • Bu beyannamelere ve bildirimlere istinaden tahakkuk eden vergiler ile 2023 yılı motorlu taşıtlar vergisinin ikinci taksiti ve 2024 yılı motorlu taşıtlar vergisinin birinci taksiti 31.05.2024 Cuma günü sonuna kadar ödenebilecektir.
    • Deprem tarihinden önce tahakkuk etmiş, ödeme süresi mücbir sebep hali ilan edilen süreye rastlayan her türlü vergi, ceza ve gecikme faizi ile deprem tarihinden önce ikmalen, re’sen veya idarece tarh edilen ve vadesi mücbir sebep halinin başladığı tarihten sonrasına rastlayan her türlü vergi, ceza ve gecikme faizinin ise her bir vade tarihi itibarıyla ayrı ayrı değerlendirilerek, normal vade tarihlerinden itibaren 1 yıllık sürenin sonuna kadar; 1 yıllık sürenin 31.05.2024 tarihinden sonrasına tekabül etmesi durumunda ise 31.05.2024 günü sonuna kadar ödenmesi gerekmektedir.

 

  • GİB’in resmi internet sitesinde 30.11.2023 tarihinde Elektronik Tebligat Sistemi Broşürü yayınlanmıştır. Tebligatı yapan birim tarafından düzenlenen ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre tebliği gereken belgelerin, e-Tebligat Sistemi ile mükelleflerin elektronik adreslerine tebliğ edilmesi işlemine yönelik hazırlanan, Elektronik Tebligat (e-Tebligat) Sistemi Broşürü güncellenerek kullanıma sunulmuştur.

 

  • Anayasa Mahkemesi (“AYM”), 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun (“VUK”) 359. maddesinin 4. fıkrasında yer alan; etkin pişmanlık düzenlemesinden yararlanmanın şartı olarak vergi mahkemesinde vergi tarhiyatlarına ve kesilen vergi ziyaı cezasına dava açılmaması, açılmışsa feragat edilmesi, kanun yollarına başvurulmaması veya başvurulmuşsa vazgeçilmesini öngören kanun hükmünün iptaline karar vermiştir. İptal kararı, Resmi Gazete’de yayımlanmasından başlayarak dokuz ay sonra yürürlüğe girecektir. Konuya dair detaylı açıklamalarımıza bağlantıdan erişebilirsiniz. (AYM’nin 29.11.2023 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan E. 2022/81, K. 2023/153 sayılı 13.09.2023 tarihli kararı)

 

Vergi Hukukunda Yargı Kararları

Vergi hukuku alanında önemli gördüğümüz yargı kararı aşağıda özetlenmiştir:

  • Danıştay 3. Dairesi, komisyon karşılığı sahte fatura düzenlenmesinin 213 sayılı Vergi Usul Kanunu (“VUK”) m. 353/1 kapsamında özel usulsüzlük cezası kesilmesini gerektiren bir hal olmadığına hükmetti.
    • Karara konu somut olayda davacı, sahte fatura düzenlemek suretiyle komisyon geliri elde ettiği yolundaki tespitleri içeren vergi tekniği raporu esas alınmak suretiyle tanzim edilen vergi inceleme raporuna dayanılarak 2016 yılı için re’sen salınan üç kat vergi ziyaı cezalı kurumlar vergisi ile aynı yılın tüm dönemleri için re’sen salınan üç kat vergi ziyaı cezalı geçici vergi ve VUK m. 353/1 uyarınca kesilen özel usulsüzlük cezasının kaldırılması talebinde bulunmuştur.
    • İlk derece mahkemesi ise komisyon geliri elde ettiği sonucuna varıldığından yapılan tarhiyatta hukuka aykırılık bulunmadığını belirtmiştir. Buna rağmen mahsup dönemi geçen geçici verginin aranmayacağı, somut bir saptama olmaksızın özel usulsüzlük cezası kesilemeyeceği gerekçesiyle geçici vergi ile özel usulsüzlük cezasını kaldırmıştır. Karar, istinaf incelemesi neticesinde hukuka uygun bulunmuştur.
    • Temyiz başvurusu üzerine Danıştay 3. Dairesi, Komisyon geliri karşılığı sahte fatura düzenlenmesinin özel usulsüzlük cezası kesilmesi gereken eylemler arasında gösterilmediğinden bahisle Bölge İdare Mahkemesi’nin özel usulsüzlük cezasına dair hüküm fıkrasını onamıştır. (Danıştay 3. Dairesi’nin 28.04.2022 tarihli ve E. 2021/374, K. 2022/2166 sayılı kararı)

 

Diğer Hukuk Alanlarında

Önemli Mevzuat Değişiklikleri ve Yargı Kararları

  • Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (“TCMB”) tarafından 01.11.2023 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile reeskont işlemlerinde uygulanacak iskonto faiz oranı ve avans işlemlerinde uygulanacak faiz oranı yeniden belirlenmiştir. Buna göre:

 

  • Konutların Turizm Amaçlı Kiralanması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair 7464 sayılı Kanun (“7464 sayılı Kanun”) 02.11.2023 tarihli ve 32357 sayılı Resmi Gazete‘de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
    • Esasen kamuoyunda uzun süreden beri sıklıkla tartışılan 7464 sayılı Kanun, konutların gerçek veya tüzel kişilere günlük veya uzun dönem olacak şekilde turistik amaçlarla kiralanmasına dair önemli değişiklikler getirmiştir. Türkiye’de oldukça yaygın kullanım ağına sahip olan Airbnb, Sahibinden gibi kiralama siteleri üzerinden günübirlik veya kısa vadeli ev kiralamasına ilişkin düzenlemeler getiren Kanun, konutların turizm amaçlı kiralanmasına ilişkin genel esasları, izin belgesi düzenlenmesini, idari yaptırımları ve turizm amaçlı kiralanan konutların tabi olacağı mevzuata ilişkin hükümler içermektedir. Kanun ile getirilen değişikliklere dair detaylı açıklamalarımıza bağlantıdan erişebilirsiniz. (02.11.2023 tarihli ve 32357 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 7464 Konutların Turizm Amaçlı Kiralanmasına ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun)

 

  • Ticaret Bakanlığı tarafından 04.11.2023 tarihli Resmi Gazete’de Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (“Yönetmelik”) yayınlandı. Bilindiği üzere 23.08.2023 tarihli ve 31932 sayılı Resmi Gazete’de Ticaret Bakanlığı tarafından Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik yayınlanmıştı. Söz konusu ilk yönetmelik ile mesafeli sözleşmelerde aracılık hizmet sağlayıcılarını ilgilendiren düzenlemeler ve cayma hakkına ilişkin düzenlemeler yapılmıştır.

 

 

 

  • Ülkemizde meydana gelen depremlerden ötürü yaşanan sorunların çözümü amacıyla, 6306 sayılı Kanun ile 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nda (“İYUK”) önemli değişiklikler öngören Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (“Kanun”) 09.11.2023 tarihli ve 32364 sayılı Resmi Gazete’de yayınlandı.

 

  • AYM, 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu’nun (“5015 sayılı Kanun”) 20/2-g maddesinde yer alan; akaryakıt istasyonlarının sahte belge düzenleme ve kullanma fiillerinden dolayı kapatılmasını ve lisansın geçici olarak durdurulmasını öngören düzenlemenin, ölçüsüz bir sınırlamaya sebep olduğunu tespit etmiştir. İptal istemine konu düzenlemenin çalışma hürriyetine aykırı olduğunu belirten AYM, kuralın lisan sahiplerine ağır bir külfet yüklediğini ve soruşturma ile kovuşturma aşamasında yeni ortaya çıkan durumlara göre tedbirin tekrar değerlendirilmesine imkan tanıyan bir düzenleme olmadığına dikkat çekti. İptal kararı, Resmi Gazete’de yayımlanmasından başlayarak dokuz ay sonra yürürlüğe girecektir. Konuya dair detaylı açıklamalarımıza bağlantıdan erişebilirsiniz. (AYM’nin 14.11.2023 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan E. 2023/35, K. 2023/163 sayılı 28.09.2023 tarihli kararı)*

 

  • Cumhurbaşkanı tarafından 25.11.2023 tarihli Resmi Gazete’de Anonim ve Limited Şirketler İçin En Az Sermaye Tutarının Artırılmasına İlişkin Karar (Karar Sayısı: 7887) yayınlanmıştır. Yayınlanan karar ile anonim şirketler ve limited şirketlerin asgari sermaye tutarlı yeniden belirlenmiştir. Yapılan değişiklikler kapsamında:

 

  • AYM, İdare Mahkemesi kararı ile işe iadesine karar verilen başvurucunun, memurluktan çıkarıldığı ve memurluğa iade edildiği tarihler arasındaki özlük ve parasal haklarını talep etmesine rağmen idarece başvurucunun işten ayırıldıktan sonra özel sektörde sigortalı olarak çalışmaya başladığı ve asgari ücret üzerinden elde ettiği geliri mahsup ederek ödeme yapılmasına yönelik idari işleme karşı yapılan bireysel başvuruyu kabul ederek mülkiyet hakkının ihlal edildiğine karar verdi. AYM kararında idarenin, İdare Mahkemesi kararında ulaşılan sonuçla çelişecek bir değerlendirme yapmasının mahkeme kararlarının bağlayıcılığı ilkesiyle bağdaşmayacağına karar verildi.dare mahkemesi kararı ile işe iadesine karar verilen başvurucunun, memurluktan çıkarıldığı ve memurluğa iade edildiği tarihler arasındaki özlük ve parasal haklarını talep etmesine rağmen idarece başvurucunun işten ayırıldıktan sonra özel sektörde sigortalı olarak çalışmaya başladığı ve asgari ücret üzerinden elde ettiği geliri mahsup ederek ödeme yapılmasına yönelik idari işleme karşı yapılan bireysel başvuruyu kabul ederek mülkiyet hakkının ihlal edildiğine karar verdi. AYM kararında, İdarenin İdare Mahkemesi kararında ulaşılan sonuçla çelişecek bir değerlendirme yapmasının mahkeme kararlarının bağlayıcılığı ilkesiyle bağdaşmayacağına karar verdi. Konuya dair detaylı açıklamalarımıza bağlantıdan erişebilirsiniz. (Anayasa Mahkemesi’nin 29.11.2023 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan 05.09.2023 Tarihli ve 2020/12623 Başvuru Numaralı Kararı)

 

*YM’ye göre öz konusu düzenlemenin amacı, petrol piyasasında vergi kaçakçılığıyla etkin şekilde mücadele edilmesini ve bu nedenle devletin vergi kaybına uğramasının önlenmesidir. Bu itibarla vergi kaybının ve suç işlenmesinin önlenmesi amacıyla teşebbüs özgürlüğüne müdahalade bulunulması, anayasal açıdan meşru bir amaca ulaşabilir.

Geçtiğimiz aya dair hukuki gelişmelerin PDF haline bağlantıdan erişebilirsiniz.

Hazırlayanlar:

Av. Doğa Can Altınözlü

Stj. Av. Esin Gülbek

Stj. Av. Gazi Barış Yıldırım

Tags:
, ,

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir