Kamu icra hukukunda, ödeme emrine karşı açılan davalarda, kısmen veya tamamen haksız çıkan borçludan kamu borcunun %10 zamla tahsilini düzenleyen fıkra AYM tarafından iptal edildi.
2004 sayılı İcra ve İflas Kanun uyarınca özel icra hukukunda yer alan icra inkar tazminatının bir benzeri kamu icra hukukunda “haksız çıkma zammı” olarak yer almaktaydı. 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un “Ödeme emrine itiraz” başlık 58’inci maddesinde “haksız çıkma zammı”nı düzenlemekteydi.
Buna göre kamu icra hukukundan kaynaklı olarak kendisine ödeme emri gönderilen kimse, ödeme emrine karşı dava açtığında kısmen veya tamamen haksız çıkarsa kamu borcunu %10 zamlı olarak ödememesi gerekiyordu.
Haksız çıkma zammı, Anayasa Mahkemesi’nin 21.04.2022 tarih, 2022/48 K. sayılı kararı ile iptal edildi. Mahkeme kararında, ödeme emrine karşı açılan davalarda yürütmenin durmadığını, bu nedenle kamu borcunun tahsilinde gecikmeye neden olmadığını belirterek “haksız çıkma zammı”nın gereklilik ölçütünün sağlamadığını ifade etmiştir. Mahkeme, kamusal yarar ile kamusal fayda arasında orantısızlık bulunduğunu bu nedenle de düzenlemenin mülkiyet hakkına ölçüsüz bir sınırlama getirdiğini belirtmiştir.
AYM söz konusu düzenlemenin mahkemeye erişim hakkını kısıtladığı ve bu nedenle de hak arama özgürlüğünü ihlal ettiği sonucuna ulaşarak söz konusu fıkranın iptaline karar verdi. Karar 02.08.2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlandı.
Yazar: Av. Süha Uslu