Türkiye Barolar Birliği tarafından Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinde yapılan değişiklikler Resmî Gazete ‘de yayınlandı. Yayınlanan değişiklik ile seri davalarda hükmedilecek vekalet ücretinin düzenlendiği 22. maddede kademeli vekalet ücreti hesaplamasında değişiklik yapılmıştır. (11.04.2023 tarihli ve 32160 sayılı Resmi Gazete’de Türkiye Barolar Birliği Başkanlığı tarafından yayınlanan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tarife)
Yukarıda yer verilen değişikliğe giden süreçte ilk başta, avukatlarımız Emre Burak Onat ve Süha Uslu tarafından Danıştay nezdinde Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin (“AAÜT”) 22. maddesine karşı iptal davası açılmıştır. İptal davasına konu olan 24.11.2020 tarihli ve 31314 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 2021 yılı AAÜT’nin eski 22. maddesi şu şekildedir:
“İhtiyari dava arkadaşlığının bir türü olan seri davalar ister ayrı dava konusu yapılsın ister bir davada birleştirilsin toplamda on dosyaya kadar açılan seri davalarda her bir dosya için ayrı ayrı tam avukatlık ücretine, toplamda elli dosyaya kadar açılan seri davalarda her bir dosya için ayrı ayrı tam ücretin %50’si oranında avukatlık ücretine, toplamda yüz dosyaya kadar açılan seri davalarda her bir dosya için ayrı ayrı tam ücretin %40’ı oranında avukatlık ücretine, toplamda yüzden fazla açılan seri davalarda her bir dosya için ayrı ayrı tam ücretin %25’i oranında avukatlık ücretine hükmedilir. Duruşmalı işlerde bu şekilde avukatlık ücretine hükmedilmesi için dosyaya ilişkin tüm duruşmaların aynı gün aynı mahkemede yapılması gerekir.”
Söz konusu düzenlemeye karşı açtığımız iptal davasında öne sürdüğümüz ilk gerekçe, hukukumuzda “seri dava” adlı bir dava çeşidi bulunmamasına rağmen esasen bir Tebliğ olan AAÜT ile seri dava kavramının tanımlanması ve buradan hareketle kademeli olarak vekalet ücreti hesaplamasının hukuka aykırı olmasıdır. Buna ilaveten, madde metninde belirtilen kademeli hesaplamanın da yargılama giderlerinde farklılığa neden olduğu ve hatalı olduğu öne sürülmüştür.
Uyuşmazlığı değerlendiren Danıştay, açılan davanın kısmen kabulüne kısmen reddine karar vermiştir. Danıştay 8. Dairesi’nin 20.10.2022 tarihli ve E. 2021/999, K. 2022/5813 sayılı kararındaki gerekçe şu şekildedir:
“Dava konusu düzenlemede, seri davalarda karşı taraf vekalet ücretinin, kademelendirme yapılırken baz alınan dosya sayısına ilişkin ödenecek vekalet ücretinin, avukatın hukuki yardımı ve harcadığı emek ve mesaisi dikkate alınarak sabit kalması gerekirken, yani “toplamda elli dosyaya kadar açılan seri davalarda” ifadesinden sonra gelmek üzerine, “ilk on dosyadan sonra gelen” ifadesine, “toplamda yüz dosyaya kadar açılan seri davalarda” ifadesinden sonra gelmek üzerine, “ilk elli dosyadan sonra gelen” ifadesine, “toplamda yüzden fazla açılan seri davalarda” ifadesinden sonra gelmek üzerine, “ilk yüz dosyadan sonra gelen” ifadesine yer verilmesi gerekirken, bu husus gözardı edilerek yapılan düzenlemenin, eksik düzenleme sebebiyle iptaline karar verilmesi gerekmektedir.
24/11/2020 gün ve 31314 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 2021 yılı Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin “Seri davalarda ücret” başlıklı 22. maddesinde, “toplamda elli dosyaya kadar açılan seri davalarda” ifadesinden sonra gelmek üzerine, “ilk on dosyadan sonra gelen” ifadesine, “toplamda yüz dosyaya kadar açılan seri davalarda” ifadesinden sonra gelmek üzerine, “ilk elli dosyadan sonra gelen” ifadesine, “toplamda yüzden fazla açılan seri davalarda” ifadesinden sonra gelmek üzerine, “ilk yüz dosyadan sonra gelen” ifadesine yer verilmeyerek eksik düzenleme yapılması sebebiyle İPTALİNE,”
Yukarıda yer verilen gerekçelerle AAÜT’nin 22. maddesinin iptaline karar verilmiştir. Daha sonrasında 11.04.2023 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan tarife değişikliği ile AAÜT’nin 22. maddesinin yeni hali şu şekildedir:
“İhtiyari dava arkadaşlığının bir türü olan seri davalar ister ayrı dava konusu yapılsın ister bir davada birleştirilsin toplamda on dosyaya kadar açılan seri davalarda her bir dosya için ayrı ayrı tam avukatlık ücretine, toplamda elli dosyaya kadar açılan seri davalarda ilk on dosyadan sonra gelen her bir dosya için ayrı ayrı tam ücretin %50’si oranında avukatlık ücretine, toplamda yüz dosyaya kadar açılan seri davalarda ilk elli dosyadan sonra gelen her bir dosya için ayrı ayrı tam ücretin %40’ı oranında avukatlık ücretine, toplamda yüzden fazla açılan seri davalarda ilk yüz dosyadan sonra gelen her bir dosya için ayrı ayrı tam ücretin %25’i oranında avukatlık ücretine hükmedilir. Duruşmalı işlerde bu şekilde avukatlık ücretine hükmedilmesi için dosyaya ilişkin tüm duruşmaların aynı gün aynı mahkemede yapılması gerekir.”
Görüldüğü üzere Türkiye Barolar Birliği Danıştay 8. Dairesi’nin kararına birebir uygun olarak düzenleme yapmıştır.
Yapılan değişiklikten önceki mevcut düzenlemede örneğin, her dava için ücret tarifesinde 2.000 TL belirlenmiş ise 10 dava sonucunda 20.000 TL vekalet ücretine hükmedilecektir. Benzer durumda 11 dava açıldığında ise bu ücret 11.000 TL olmaktaydı.
Yeni düzenleme ile avukatın emeğinin her açılan davada daha fazla olacağı yönündeki hukuki gerekçenin de dikkate alınarak daha adil bir kademelendirme yapıldığı görülmüştür. Yeni düzenleme ile seri davalarda vekalet ücreti şu şekilde olacaktır:
- Toplamda on dosyaya kadar açılan seri davalarda her bir dosya için ayrı ayrı tam avukatlık ücretine,
- Toplamda elli dosyaya kadar açılan seri davalarda ilk on dosyadan sonra gelen her bir dosya için ayrı ayrı tam ücretin %50’si oranında avukatlık ücretine,
- Toplamda yüz dosyaya kadar açılan seri davalarda ilk elli dosyadan sonra gelen her bir dosya için ayrı ayrı tam ücretin %40’ı oranında avukatlık ücretine,
- Toplamda yüzden fazla açılan seri davalarda ilk yüz dosyadan sonra gelen her bir dosya için ayrı ayrı tam ücretin %25’i oranında avukatlık ücretine hükmedilecektir.
Söz gelimi, her birinde 2.000 TL vekalet ücretine hükmedilecek 10 dava için toplamda 20.000 TL vekalet ücretine hükmedilecektir. Hal böyle olmakla beraber, söz gelimi 50 adet seri dosya olması halinde her bir dosya için ayrı ayrı tam ücretin %50’si oranında avukatlık ücretine 11. dosyadan başlamak üzere hükmedilecektir.
Hazırlayanlar:
Av. Doğa Can Altınözlü
Stj. Av. Gazi Barış Yıldırım