Günümüzde çevre sorunları, iklim değişikliği ve enerji ihtiyacı, yalnızca bilim insanlarının değil; şirketlerin, devletlerin ve bireylerin de gündeminin merkezinde. Bu noktada sıkça duyduğumuz üç kavram öne çıkıyor: karbon, enerji ve sürdürülebilirlik.
Karbon: Ayak İzimiz
“Karbon” denildiğinde aslında karbon emisyonları yani atmosfere salınan sera gazları kastedilir.
– Fosil yakıt kullanımı (kömür, petrol, doğalgaz),
– Sanayi üretimi,
– Ulaşım,
– Tarım faaliyetleri
karbon salınımının en büyük kaynaklarıdır. Bu emisyonlar, dünyanın ısınmasına, iklim krizine ve çevresel dengenin bozulmasına yol açar.
Bir kişinin, şirketin veya ürünün çevreye verdiği bu etki, karbon ayak izi olarak ölçülür.
Sıfır karbon ayak izi, bir kişinin, bir şirketin veya bir ülkenin faaliyetlerinin çevreye bıraktığı toplam sera gazı emisyonunun net sıfıra indirilmesidir. Bu kavram belli üretim marjına ulaşmış şirketler için ciddi önem arz etmektedir.
Enerji: Dönüşümün Anahtarı
Enerji olmadan hayatımızın sürmesi imkânsızdır. Ancak enerjiyi üretme biçimimiz, karbon emisyonlarını doğrudan etkiler.
– Fosil yakıtlar (yüksek karbonlu, çevreye zararlı),
– Yenilenebilir enerji kaynakları (güneş, rüzgar, hidroelektrik, biyokütle gibi düşük karbonlu seçenekler).
Bugün dünyada enerji dönüşümü konuşuluyorsa, bunun nedeni fosil yakıtlardan çıkış yaparak yenilenebilir enerjiye yönelmek gerektiğidir.
Sürdürülebilirlik: Gelecek Nesiller İçin Denge
Sürdürülebilirlik; bugünün ihtiyaçlarını karşılarken, gelecek nesillerin haklarını ellerinden almamak demektir.
Enerji ve karbon özelinde sürdürülebilirlik:
– Doğal kaynakları verimli kullanmayı,
– Atıkları azaltmayı,
– Yenilenebilir enerjiye yönelmeyi,
– Karbon salınımını düşürmeyi,
– Ekonomik büyümeyi çevreyi koruyarak sağlamayı içerir.
Bir şirketin sürdürülebilir olması, hem çevreye duyarlı olması hem de uzun vadede rekabet gücünü artırması anlamına gelir. Bunun yolu da karbon ayak izini SIFIR’a indirmekten geçmektedir.
Karbon, Enerji ve Sürdürülebilirliğin İş Dünyasındaki Önemi
– Yasal Boyut: Paris Anlaşması, AB Yeşil Mutabakatı ve Türkiye’nin 2053 Net Sıfır hedefi, karbon ve enerji yönetimini hukuki bir zorunluluk haline getirmiştir.
– Ekonomik Boyut: Karbon emisyonu yüksek olan şirketler eğer uluslararası ticarette maliyet dezavantajı yaşayacaktır.
– Kurumsal Boyut: Müşteriler ve yatırımcılar, artık şirketlerin çevresel performansını da değerlendirecektir.
Sonuç: Geleceğe Yatırım
Karbon emisyonlarının azaltılması ve sıfıra indirilmesi, enerji dönüşümü ve sürdürülebilirlik, yalnızca çevresel bir tercih değil; gelecek nesillere karşı bir sorumluluk ve iş dünyası için stratejik ve ekonomik bir gerekliliktir.
Bugün bu dönüşümü başlatan şirketler, yarının rekabet avantajını eline geçirecektir.
Av. Ahmet Tayyip AKGÜN