Danıştay, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden mükelleflere yapılan tebligatların usulüne uygun olduğuna karar vermiştir. Danıştay’ın kanun yararına bozma kararında özetle, idari yaptırım kararlarının İnteraktif Vergi Dairesi aracılığıyla tebliğ edilmesinin, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu (“VUK”) m. 107/A hükmü uyarınca mümkün olduğuna karar verilmiştir. (Danıştay 9. Dairesi’nin 26.03.2025 tarihli ve 32853 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan E. 2025/12, K. 2025/228 sayılı kararı)
Kanun yararına bozma istemine konu somut olay ve ilk derece mahkemesi kararı şu şekildedir: Davacı adına tescilli serbest dolaşıma giriş beyannameleri muhteviyatı eşyanın kıymetinin tespiti amacıyla istenilen bilgi ve belgelerin süresinde ibraz edilmediğinden bahisle 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun (“Gümrük K.”) 241. maddesinin 6. fıkrasının uyarınca usulsüzlük cezası uygulanmıştır. Söz konusu usulsüzlük cezasının iptali istemiyle dava açılmıştır. Açılan davada ilk derece mahkemesi, davacı adına düzenlenen bilgi belge isteme yazısının, davacının Gelir İdaresi Başkanlığı sisteminde kayıtlı elektronik tebligat adresine 16.09.2020 tarihinde gönderildiği ve 5. gün olan 21.09.2020 tarihinde tebliğ edilmiş sayılarak süresinde bilgi belge ibraz edilmediğinden bahisle ceza kararı düzenlendiğini tespit etmiştir.
Yapılan tebligatın usulüne uygun olup olmadığını değerlendiren ilk derece mahkemesi, Gümrük K. kapsamında özel bir tebligat hükmü olmadığını belirtmiştir. Buradan hareketle idarenin tebligatı, 7201 sayılı Tebligat Kanunu (“TebK”) uyarınca yapması gerektiğini, TebK m. 7/a hükmüne göre öncelikle muhatabın KEP adresine tebliğ yapılması, KEP adresine tebliğ yapılamıyorsa veya muhatabın kayıtlı elektronik posta adresi yoksa tebliğ işleminin posta yoluyla yapılması gerektiği sonucuna varılmıştır. Dolayısıyla, davacının GİB adresine gönderilen ve davacı tarafından okunmamış olan ceza kararının tebliğ işleminin usulsüz olduğu sonucuna varılmış ve davanın kabulüne kesin olarak karar verilmiştir.
Karara karşı yapılan kanun yararına bozma istemini inceleyen Danıştay, öncelikle konuyu düzenleyen yasal mevzuata yer vermiştir.
TebK m. 7/a hükmüne göre, 19.01.2013 tarihinden itibaren uygulanmaya başlayan elektronik tebligat, PTT vasıtasıyla bu tarihten itibaren kayıtlı elektronik posta (KEP) adresine, 01.01.2019 tarihinden sonra da ulusal elektronik tebligat sistemi (UETS) adresine yapılabilir. VUK m. 107/A kapsamında yer alan elektronik tebligat ise, 01.04.2016 tarihinden itibaren uygulanmaya başlayan ve buna göre elektronik tebligat adresi almaları ve elektronik tebligat sistemini kullanmaları zorunlu bulunan mükelleflere İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden tebligat yapılmasını mümkün kılmaktadır.
Ayrıca Danıştay 9. Dairesi, yerleşik kararlarında da Gümrük K. kapsamında tebligat hususunda özel bir hüküm mevcut olmadığından gümrük vergilerine ve cezalara ilişkin kararların TebK hükümlerine göre tebliğ edilmesi gerektiğini belirtmektedir. Süresi içinde ödenmeyen kesinleşmiş gümrük vergileri hakkında ise 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun (“AATUHK”) hükümlerinin uygulanacağı da dikkate alınmalıdır. Keza AATUHK m. 8 hükmünde de anılan kanun kapsamında tebliğlerin yapılmasında VUK hükümlerinin uygulanacağını düzenlenmektedir.
Son olarak 640 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye eklenen m. 40/A hükmünde de Gümrük ve Ticaret Bakanlığının görev alanı kapsamındaki tebliğlerin, ilgili kanunlarda belirtilen usullere bağlı kalınmaksızın, Maliye Bakanlığı ile yapılacak protokol çerçevesinde VUK m. 107/A hükmüne göre kurulan teknik altyapı kullanılarak elektronik ortamda yapılabileceği belirtilmiştir.
Anılan mevzuatın somut olaya uygulanması sonucunda Danıştay, İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden yapılan tebligatı usulüne uygun bulmuştur. Keza Gümrük ve Ticaret Bakanlığı faaliyet konusu kapsamındaki işlemlerini, muhatabın TebK kapsamında oluşturulan UETS adresine veya VUK m. 107/A hükmüne göre İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden elektronik posta adresine tebliğ edebilecektir.
Olayda da para cezası kararlarının dayanağı bilgi belge isteme yazısının davacının İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden elektronik olarak tebliğ edilmesi hukuka uygun olduğuna göre dava konusu işlemin iptali hukuka aykırı görülmüştür. Danıştay, bu gerekçe ile kanun yararına bozma istemini kabul emiştir.
28.03.2024
Hazırlayan:
Av. Doğa Can Altınözlü