Bülten

Geçtiğimiz Ayda Hukuki Gelişmeler (Aralık 2024)

02 Oca

Vergi Hukuku Mevzuatında Gelişmeler

1- Gelir İdaresi Başkanlığı’nın (“GİB”) resmi internet sitesinde 02.12.2024 tarihinde Tarhiyat Öncesi ve Tarhiyat Sonrası Uzlaşma Broşürü yayımlandı. GİB’in internet sitesinde yayınlanan broşürler ve uzlaşma hakkında infografik kapsamında özetle, 7524 sayılı Vergi Kanunları ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (“7524 sayılı Kanun”) ile yapılan değişiklikler sonrasında tarhiyat öncesi ve sonrası uzlaşma sürelerine dair bilgiler yer almaktadır.

  • Hatırlanacağı üzere, 7524 sayılı Kanun ile 213 sayılı Vergi Usul Kanunu (“VUK”) kapsamında yapılan düzenlemeler uzlaşma müessesinde önemli değişiklikler yapılmıştı.
  • Düzenleme ile vergiye gönüllü uyumun artırılmasını teminen vergi aslı uzlaşma kapsamından çıkarılmıştır.
  • Yapılan düzenleme değerlendirildiği zaman, vergi asıllarının uzlaşma kapsamından çıkarılması söz konusu uzlaşma kurumunun, neredeyse işlemez hale gelmesine sebebiyet verecektir. Keza vergi aslı hakkında uzlaşma talebinde bulunamayan mükelleflerin vergi ziyaı cezaları, usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları için uzlaşma talebinde bulunması pek bir fayda sağlamayacağı için uzlaşma müessesinin fiilen sona erdiğini belirtebiliriz.
  • 7524 sayılı Kanun ile uzlaşma müessesinde yapılan değişikliklere dair detaylı açıklamalarımıza bağlantıyı kullanarak erişebilirsiniz.
  • GİB’in internet sitesinde yayınlanan broşürler ve uzlaşma hakkında infografik kapsamında da özetle; 7524 sayılı Kanun ile uzlaşma müessesinde yapılan değişiklikler sonrasında uzlaşma müessesinin yeni hali hakkında özet bilgilere yer verilmiştir.

2- GİB tarafından 07.12.2024 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi (“UTTS”) uygulamasında önemli değişikliklere gidilmiştir. UTTS uygulaması hakkında daha önce yayınlamış olduğumuz blog yazısına bağlantıyı kullanarak erişebilirsiniz. Yapılan değişikliklerin detayları şu şekildedir:

  • Akaryakıt istasyonu işleten mükelleflerin 31.12.2024 tarihine kadar, en az bir pompa ünitesinin tabanca aparatları üzerine Taşıt Tanıma Okuyucu Cihazı (“TTO”) temin ederek taktırması zorunluydu. Tebliğ ile yapılan değişiklikle beraber bu tarih, 31.01.2025 olarak değiştirilmiştir. Yani akaryakıt istasyonu işleten mükellefler açısından UTTS uygulamasının başlangıcının bir süreliğine ertelendiği söylenebilir. (Tebliğ m. 3)
  • Ayrıca 31.01.2025 sonrasında mükellefiyet tesis edilmesi veya şube işyeri açılması durumunda mükellefiyetin tesis edildiği veya şube işyerinin açıldığı tarihten itibaren en geç 60 gün içerisinde akaryakıt istasyonlarında en az bir pompa ünitesinin tabanca aparatları üzerine TTO taktırılması zorunlu kılınmıştır. (Tebliğ m. 3)
  • Buna ilaveten, kiralama yoluyla edinilen taşıtlarını işte kullanan mükellefler açısından UTTS uygulamasına geçiş zorunluluğu öngören nihai tarihte de değişikliğe gidilmiştir. Kiralama yoluyla edinilen veya işletmeye dahil olan ve işte kullanılan taşıtlara önceden 31.12.2024 tarihine kadar Taşıt Tanıma Okuyucu Birimi (“TTB”) taktırılması zorunlu iken bu tarih; 31.01.2025 olarak belirlenmiştir. (Tebliğ m. 4)
  • Ayrıca motorlu araç ticareti yapanlardan kullanılmak üzere alınanlara motorlu araç ticareti yapan mükellefler tarafından kayıt ve tescil işlemi gerçekleştikten sonra trafiğe çıkmadan önce, kullanılmak üzere ithal edilenlere ise ithalatı yapanlar tarafından tescil işlemi gerçekleştikten sonra bir ay içerisinde TTB taktırılması zorunluluğu öngörülmüştür. (Tebliğ m. 4)
  • Tebliğ ile yapılan değişikliklere dair detaylı açıklamalarımıza bağlantıyı kullanarak erişebilirsiniz. (GİB tarafından 07.12.2024 tarihli ve 32745 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi Uygulama Genel Tebliği (Sıra No: 1)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sıra No: 3)

3- GİB’in resmi internet sitesinde 10.12.2024 tarihinde deprem bölgesindeki mükelleflerin bazı yükümlülüklerinin ertelenmesine ilişkin 179 No.lu Vergi Usul Kanunu Sirküleri yayınlandı. Yayınlanan sirküler kapsamında yapılan değişiklikler özetle şu şekildedir:

  • Sirküler m. 2 kapsamında, damga vergisi ve muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinin verilme ve ödeme sürelerinin uzatılmasına karar verilmiştir. Buna göre; 26 Aralık 2024 günü sonuna kadar verilmesi gereken Damga Vergisi Beyannamelerinin verilme süreleri ile bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin ödeme süreleri 20 Ocak 2025 Pazartesi günü sonuna kadar, Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamelerinin verilme süreleri ile bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin ödeme süreleri 23 Ocak 2025 Perşembe günü sonuna kadar uzatılmıştır.
  • Sirküler m. 3 kapsamında, katma değer vergisi beyannameleri ile vergi kesintisi yapmakla sorumlu tutulanlar tarafından verilmesi gereken katma değer vergisi beyannamelerinin verilme ve ödeme sürelerinin uzatılmasına karar verilmiştir.

§  Mükellefler tarafından 30 Aralık 2024 günü sonuna kadar (28 Aralık 2024 tarihinin resmi tatile rastlaması nedeniyle) verilmesi gereken Katma Değer Vergisi Beyannamelerinin verilme süreleri ile bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin ödeme süreleri 24 Ocak 2025 Cuma günü sonuna kadar,

§  Mükelleflerden vergi kesintisi yapmakla sorumlu tutulanlar tarafından 25 Aralık 2024 günü sonuna kadar verilmesi gereken Katma Değer Vergisi Beyannamelerinin verilme süreleri ile bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin ödeme süreleri 21 Ocak 2025 Salı günü sonuna kadar uzatılmıştır.

  • Sirküler m. 5 kapsamında da elektronik defterlerin oluşturulma ve imzalanma süresi ile elektronik defter ve berat dosyalarının yüklenme süresinin uzatılmasına karar verilmiştir.
  • Son olarak, sirkülerin ekinde yer alan tablo kapsamında KDV beyannameleri ile Ba-Bs bildirimlerinin verilme ve ödeme sürelerine dair detaylı açıklamalara yer verilmiştir.

4- GİB’in resmi internet sitesinde 18.12.2024 tarihinde Kira Tahsilat ve Ödemelerinin Tevsik (Belgeleme) Zorunluluğu Rehberi yayımlandı.

  • Hatırlanacağı üzere, konutlarda ve iş yerlerinde 01.11.2008 tarihinden itibaren uygulanmakta olan kiraya ilişkin tahsilat ve ödemelerin banka ve posta idareleri aracılığıyla gerçekleştirmeleri ve bu kurum ve kuruluşlar tarafından düzenlenen belgelerle tevsik etme zorunluluğunun kapsamı, 17.10.2024 tarihinde yürürlüğe giren 328 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğ ile genişletilmiştir. Söz konusu Tebliğ ile yapılan değişikliklere dair detaylı açıklamalarımıza bağlantıyı kullanarak erişebilirsiniz.
  • GİB tarafından yayınlanan rehberde ise özetle:

§  Tevsik zorunluluğunun kapsamı,

§  Kısa süreli konut kiralamalarında tevsik,

§  Hisseli gayrimenkul kiralamalarında tevsik,

§  Tevsik zorunluluğu kapsamında olmayan tahsilat ve ödemeler,

§  Tevsik edici belgeler,

§  Ceza uygulaması ve ceza uygulanması durumunda mükellefin hakları konularında açıklayıcı bilgiler ve örnekler yer almaktadır.

5- GİB’in resmi internet sitesinde 19.12.2024 tarihinde Belirli Tutarın (30 Bin) Üzerindeki Tahsilat ve Ödemelerde Tevsik (Belgeleme) Zorunluluğu Rehberi yayınlandı.

  • Hatırlanacağı üzere; GİB tarafından 18.10.2024 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 459)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sıra No: 572) kapsamında; tevsik zorunluluğu kapsamında olan kişilerin kendi aralarında veya bu kişilerin mükellef olmayan kişiler ile yapacakları işlemler sonucunda elde edilen ve 7.000 TL’yi aşan her türlü tahsilat ve ödemenin aracı finansal kurumlar kanalıyla yapılması ve bu tahsilat ile ödemeleri söz konusu kurumlarca düzenlenen belgeler ile tevsik etmeleri zorunluluğu getirilmişti. Başka bir deyişle; bu kişiler arasında yapılacak 7.000 TL üzeri her türlü işlemin artık elden yapılması zorunlu hale gelmişti. Konuya dair detaylı açıklamalarımıza erişmek için bağlantıyı kullanabilirsiniz.
  • Daha sonrasında 30.11.2024 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 459)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sıra No: 575) kapsamında, 7.000 TL’lik tevsik sınırı 30.000 TL’ye yükseltilmişti.
  • Tam da bu noktada GİB tarafından yayınlanan rehberde konu hakkında detaylı açıklamalara yer verilmiştir. GİB tarafından yayınlanan rehberde:

§  Tevsik zorunluluğu kapsamında olanlar,

§  Tevsik zorunluluğunda parasal sınır,

§  Mükellef olmayanların tevsik zorunluluğu,

§  Tevsik zorunluluğu kapsamında belge düzeni,

§  Aynı günde aynı kişi veya kurumlarla yapılan işlemler,

§  Kapsamda olmayan tahsilat ve ödemeler,

§  Ceza uygulaması ve cezaya karşı idari başvuru yolları konularında açıklayıcı bilgiler ve örnekler yer almaktadır.

6- Cumhurbaşkanı tarafından 22.12.2024 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan iki farklı karar ile özetle; kâr payı stopaj oranı % 10’dan % 15’e çıkarılmış ve elektronik ticarette uygulanacak vergi kesintisi oranı %1 olarak tespit edilmiştir. Cumhurbaşkanı tarafından yayınlanan kararların detayları ise şu şekildedir:

  • Cumhurbaşkanı tarafından yayınlanan 9286 sayılı Karar kapsamında; kar payı ödemelerinde uygulanan kurumlar vergisi tevkifat oranı %10’dan %15’e çıkarılmıştır.
  • Cumhurbaşkanı tarafından 22.12.2024 tarihinde yayınlanan ikinci karar olan 9284 sayılı Karar kapsamında ise; elektronik ticarette uygulanan gelir ve kurumlar vergisi tevkifatı oranı %1 olarak belirlenmiştir. Yapılan düzenleme 01.01.2025 tarihinde yürürlüğe girecektir.
  • Söz konusu kararlara dair detayları açıklamalarımıza bağlantıyı kullanarak erişebilirsiniz.

7- GİB’in resmi internet sitesinde 26.12.2024 tarihinde Sosyal İçerik Üreticiliği, İnternet ve Benzeri Elektronik Ortamlar Üzerinden Sunulan Hizmetler ile Mobil Cihazlar İçin Uygulama Geliştiriciliğinde Kazanç İstisnası Rehberi yayımlandı.

  • Hatırlanacağı üzere, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’na 7338 sayılı Kanunla eklenen m. 20/B hükmüyle beraber; 01.01.2022 tarihinden itibaren sosyal medya üzerinden paylaşım yapan sosyal içerik üreticilerinin elde ettikleri kazançlar ile mobil cihazlar için uygulama geliştirenlerin bu uygulamalardan elde ettikleri kazançların belli bir miktarı gelir vergisinden istisna tutulmuştu. 2024 takvim yılı için bu tutar 3.000.000 TL olup bu tutarı aşmayan gelirler, gelir vergisinden istisna tutulmuştu.
  • Daha sonrasında 7491 sayılı Kanun m. 7 ile GVK m. 20/B hükmünün kapsamında genişlemeye gidilmiştir. Önceki haliyle sadece internet ortamındaki sosyal ağ sağlayıcıları üzerinden metin, görüntü, ses, video gibi içeriklerin paylaşılması suretiyle elde edilen kazançlar için istisna uygulanmakta iken; eklenen hüküm kapsamında İnternet ve benzeri elektronik ortamlar üzerinden yukarıda anılan faaliyetin gerçekleştirilmesi halinde de kazanç istisnası uygulanmaktadır. Düzenleme, 01.01.2024 tarihinden itibaren elde edilen kazançlara uygulanmak üzere 28.12.2023 tarihinde yürürlüğe girmiştir. 7491 sayılı Kanun hakkında detaylı açıklamalarımıza bağlantıyı kullanarak erişebilirsiniz.
  • En nihayetinde ise GİB tarafından 26.09.2024 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri No: 318)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No: 325) kapsamında, sosyal medya kazançlarında uygulanan vergi istisnasının güncel durumu ve 7491 sayılı Kanun ile yapılan değişikliklerin uygulaması hakkında açıklamalara yer verilmiştir. GİB tarafından yayınlanan Tebliğ hakkında detaylı açıklamalarımıza bağlantıyı kullanarak erişebilirsiniz.
  • GİB tarafından 26.12.2024 tarihinde yayınlanan Rehber kapsamında ise aşağıdaki konularda detaylı açıklama ve örneklere yer verilmiştir:

§  İstisnanın kapsamı,

§  İstisnadan kimlerin faydalanabileceği,

§  İstisnadan faydalanma şartları,

§  İstisnadan faydalanmak isteyen mükelleflerin nereye ve nasıl başvuru yapabilecekleri,

§  İstisna kapsamında hesaba yatırılan ödemelerden bankalarca yapılacak %15 oranında tevkifata ilişkin işlemler.

8- Devlet Memurları Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair 7537 Sayılı Kanun (“7537 sayılı Kanun”), 27.12.2024 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girdi. 7537 sayılı Kanun kapsamında özellikle vergi alanında önemli değişiklikler yapılmıştır. Yapılan değişiklikler ise sırasıyla şu şekildedir:

  • 7537 sayılı Kanun m. 8 ile VUK m. 15/3 hükmünde yapılan değişiklikle, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın mücbir sebep ilan etme yetkisinde değişikliğe gidilmiştir. VUK m. 15/3 hükmünde yapılan değişiklikle, mücbir sebep ilan edilebilmesi için birtakım şartlar getirilmiştir. Buna göre Bakanlık, mücbir sebep ilan ederken aşağıdaki ölçütlere göre göre karar alacaktır:

§  Mükellefiyet ve vergi türü,

§  Vergilendirme ve defter tutma usulü,

§  Faaliyet konusu,

§  İş yerleri, sektörler, aktif toplamı, öz sermaye toplamı, satış hasılatı, çalıştırılan hizmet erbabı sayısı birlikte veya ayrı ayrı mücbir sebep ilanında dikkate alınacaktır.

§  Ayrıca, mücbir sebep halinin uzatılması yetkisinde de sınırlamaya gidilmiştir. Buna göre mücbir sebep hali ilan edilen yerlerde mücbir sebep, bu durumun vukua geldiği tarihin rastladığı ayı izleyen üçüncü ayın son günü itibarıyla bitmiş sayılır. Bakanlık; bu süreyi mücbir sebep halinin vukua geldiği tarihin rastladığı ayı izleyen on sekizinci ayın sonunu geçmemek kaydıyla uzatabilir.

  • 7537 sayılı Kanun m. 9 ile VUK’a eklenen Geçici Madde 36 hükmü kapsamında Bakanlığa; 06.02.2023 tarihinde Kahramanmaraş ilinde meydana gelen depremler nedeniyle mücbir sebep hali ilan edilen Kahramanmaraş, Malatya, Adıyaman, Hatay illeri ile Gaziantep ilinin İslahiye ve Nurdağı ilçelerinde, deprem tarihi itibarıyla mükellefiyet kaydı bulunan ve 30.11.2024 tarihi itibarıyla mücbir sebep hali sona eren mükelleflerin mücbir sebep halini, 01.12.2024 tarihinden itibaren her defasında altı ayı geçmeyen süreler halinde bir yıla kadar uzatma yetkisi verilmiştir.
  • 7537 sayılı Kanun m. 12 ile 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nda (“ÖTVK”) yapılan değişiklikle birlikte engelli araçlarında ÖTV istisnasının sadece yerli araçlara uygulanması kabul edilmiştir.

§  Bilindiği üzere ÖTVK m. 7/2 hükmü uyarınca; engelli ve malul olan bireyler, engellilik ve maluliyet oranlarına göre motorlu araçları ÖTV’den muaf veya indirimli olarak alabilmektedirler.

§  Kanun m. 12 ile ÖTVK’ya, “yerli katkı oranı en az %20 olan” ibaresi eklenmiştir. Ayrıca ÖTVK’ya “Cumhurbaşkanı; birinci fıkrada belirlenen yerli katkı oranını yarısına kadar indirmeye” ibaresi eklenmiştir.

· Her iki hüküm de bir arada değerlendirildiğinde zaman varılacak sonuç şu şekilde olacaktır: Engelli ve malul kişilerin indirimli ÖTV ile araç alımlarında, alacakları araçların belli bir yerlilik oranına sahip olması şartı getirilmiştir. Söz konusu yerlilik oranının Cumhurbaşkanı tarafından belirlenmesi öngörülmüştür.

§  Ayrıca ÖTVK m. 7/2 hükmünün son fıkrasında, engelli ve malul bireylerin her 5 yılda bir defaya mahsus olmak üzere alacakları araçlarda ÖTV istisnasından faydalanabilecekleri düzenlenmektedir. Kanun m. 12 ile ÖTVK m. 7/2’nin son fıkrasında yer alan 5 yıllık süre de 10 yıl olarak değiştirilmiştir. Yani artık, engelli ve malul bireylerin her 10 yılda bir defaya mahsus olmak üzere alacakları araçlarda ÖTV istisnasından faydalanabilmesi mümkündür.

§  Son olarak; 27.12.2024 tarihli Resmi Gazete’de Cumhurbaşkanı tarafından yayınlanan 9321 sayılı Karar kapsamında; yerlilik oranı %40 olarak belirlenmiştir.

9- GİB tarafından 28.12.2024 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan Yurt Dışına Çıkış Harcı Uygulama Genel Tebliği kapsamında, 2025 yılında uygulanacak yurt dışı çıkış harcı tutarı 710 TL olarak belirlenmiştir. (GİB tarafından 28.12.2024 tarihli ve 32766 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Yurt Dışına Çıkış Harcı Uygulama Genel Tebliği)

10- Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından 28.12.2024 tarihli Resmi Gazete’de 2872 Sayılı Çevre Kanunu Uyarınca Alınacak Geri Kazanım Katılım Payı Tutarlarına İlişkin Tebliğ (2025/1) yayınlanmıştır.

11- GİB tarafından 30.12.2024 tarihli 2. Mükerrer Resmi Gazete’de yayınlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 577) kapsamında, VUK’ta yer alan usulsüzlük cezaları, had ve tutarlar yeniden değerleme oranında güncellenerek yürürlüğe girmiştir.

12- GİB tarafından 30.12.2024 tarihli 2. Mükerrer Resmi Gazete’de yayınlanan Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri No: 329) kapsamında, Gelir Vergisi Kanunu’nda yer alan had ve tutarlar yeniden değerleme oranında güncellenerek yürürlüğe girmiştir. (GİB tarafından 30.12.2024 tarihli 2. Mükerrer Resmi Gazete’de yayınlanan Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri No: 329)

13- GİB tarafından 30.12.2024 tarihli 2. Mükerrer Resmi Gazete’de yayınlanan Harçlar Kanunu Genel Tebliği (Seri No: 96) kapsamında, Harçlar Kanunu’nda yer alan harç tutarları yeniden değerleme oranında güncellenerek yürürlüğe girmiştir.

14- GİB tarafından 30.12.2024 tarihli 2. Mükerrer Resmi Gazete’de yayınlanan Emlak Vergisi Kanunu Genel Tebliği (Seri No: 86) kapsamında;

15- GİB tarafından 30.12.2024 tarihli 2. Mükerrer Resmi Gazete’de yayınlanan Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliği (Seri No: 70) kapsamında, Damga Vergisi Kanunu’nda yer alan tutarlar yeniden değerleme oranında güncellenerek yürürlüğe girmiştir.

16- GİB tarafından 30.12.2024 tarihli 2. Mükerrer Resmi Gazete’de yayınlanan Belediye Gelirleri Kanunu Genel Tebliği (Seri No: 58) kapsamında, Belediye Gelirleri Kanunu kapsamında belirlenen, konutlar ile işyerleri ve diğer şekilde kullanılan binalara ait çevre temizlik vergisi tutarları yeniden değerleme oranında güncellenerek yürürlüğe girmiştir. (GİB tarafından 30.12.2024 tarihli 2. Mükerrer Resmi Gazete’de yayınlanan Belediye Gelirleri Kanunu Genel Tebliği (Seri No: 58)

17- GİB tarafından 30.12.2024 tarihli 2. Mükerrer Resmi Gazete’de yayınlanan Motorlu Taşıtlar Vergisi Genel Tebliği (Seri No: 57) kapsamında, motorlu taşıtlar vergisi tutarları yeniden değerleme oranında güncellenerek yürürlüğe girmiştir. (GİB tarafından 30.12.2024 tarihli 2. Mükerrer Resmi Gazete’de yayınlanan Motorlu Taşıtlar Vergisi Genel Tebliği (Seri No: 57)

18- GİB tarafından 30.12.2024 tarihli 2. Mükerrer Resmi Gazete’de yayınlanan Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu Genel Tebliği (Seri No: 56) kapsamında, Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu’nda yer alan istisna tutarları ile vergi tarifesi matrah dilim tutarları yeniden değerleme oranında güncellenerek yürürlüğe girmiştir. (GİB tarafından 30.12.2024 tarihli 2. Mükerrer Resmi Gazete’de yayınlanan Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu Genel Tebliği (Seri No: 56)

19- Cumhurbaşkanı tarafından 31.12.2024 tarihli Resmi Gazete’de 4760 Sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa Ekli (I) Sayılı Listede Yer Alan Mallara İlişkin Özel Tüketim Vergisi Tutarlarının Yeniden Belirlenmesi Hakkında Karar yayımlandı. Karar kapsamında özetle akaryakıt türleri ve yanıcı maddeler üzerinden alınan ÖTV oranları yaklaşık %6 oranında artırılmak suretiyle yeniden belirlenmiştir. (Cumhurbaşkanı tarafından 31.12.2024 tarihli ve 32769 sayılı Resmi Gazete’de 4760 Sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa Ekli (I) Sayılı Listede Yer Alan Mallara İlişkin Özel Tüketim Vergisi Tutarlarının Yeniden Belirlenmesi Hakkında Karar)

Vergi Hukukunda Yargı Kararları

Vergi hukuku alanında önemli gördüğümüz yargı kararları aşağıda özetlenmiştir:

1- Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu’nun (“VDDK”) 20.12.2024 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan kararında, birinci savunma dilekçesi süresinin bitimine kadar esasen hiç tesis edilmemiş bir işlemin dava konusu edildiğinin anlaşılması halinde verilecek incelenmeksizin ret kararında AAÜT’de yazılı vekalet ücretinin yarısına hükmedileceği karara bağlanmıştır. Karara dair detaylı açıklamalarımıza bağlantıyı kullanarak erişebilirsiniz. (Danıştay VDDK’nın 20.12.2024 tarihli ve 32758 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 23.10.2024 tarihli ve E. 2024/4, K. 2024/10 sayılı kararı)

2- VDDK’nın 24.12.2024 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan kararında, tapu kütüğünde korunması gerekli taşınmaz kültür varlığıdır kaydı konulmuş olan taşınmaz kültür varlıkları ile ilgili onarım ve restorasyon işleri kapsamındaki hak ediş ödemelerine ilişkin damga vergilerinin muafiyet kapsamında olduğuna hükmedilmiştir. Karara dair detaylı açıklamalarımıza bağlantıyı kullanarak erişebilirsiniz. (Danıştay VDDK’nın 24.12.2024 tarihli ve 32762 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 13.11.2024 tarihli ve E. 2024/5, K. 2024/11 sayılı kararı)

3- Anayasa Mahkemesi’nin (“AYM”) 31.12.2024 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan kararı kapsamında; vergi mahkemesinde açılan tam yargı davasında, temyiz aşamasında miktar artırımı yapılamayacağı yönünde verilen kararın, mahkemeye erişim hakkını ihlal ettiğine karar verilmiştir.

  • Karara konu somut olayda başvurucu şirket, 2003-2005 yıllan arasında kısıtlı olarak vergilendirilmesi gerektiği mahkeme kararıyla sabit olan maliki olduğu taşınmaz için fazladan ödediği gecikme zammının iadesini talep etmiştir. Başvurucunun talebi reddedilmiş ve bunun üzerine söz konusu işlemin iptali ile ödenen 500.000 TL gecikme zammının iadesi talebiyle dava açılmıştır.
  • İlk derece mahkemesi davanın kabulüne karar vermiştir. İlk derece mahkemesi yargılama esnasında davalı idareye taşınmaz için 2003-2005 yılları arası gecikme zammı tahsil edilip edilmediğini sormuş ve gelen cevaba göre muaccel olan verginin üzerinden 606.163,19 TL gecikme zammı tahsil edildiği anlaşılmıştır. Mahkeme, taleple bağlılık ilkesinin dikkate alındığını belirterek dava konusu işlemin iptali ile tahsil edilen 500.000 TL gecikme zammının tecil faiz oranı işletilerek başvurucuya iadesine karar vermiştir.
  • Başvurucu karara karşı temyiz yoluna başvurmuş ve temyiz dilekçesini verirken aynı zamanda verdiği miktar artırımı dilekçesinde davadaki 500.000 TL’lik miktarın 106.163,19 TL artırılarak 606.163,19 TL’ye yükseltilmesi talebinde bulunmuştur.
  • Temyiz merci, başvurucunun miktarın artırılması talebini reddetmiş ve kararın gerekçesinde, miktar artırımının nihai karar aşamasına, başka bir ifadeyle ilk derece mahkemeleri tarafından karar verilinceye kadar yapılabileceği belirtilmiştir.
  • Bu haliyle kesinleşen karara karşı yapılan bireysel başvuruda AYM, davacının iadesini talep ettiği gecikme zammı miktarını bilmesine imkan olmadığını vurgulamıştır. Ayrıca ilk derece mahkemesinin, miktar artırım talebine esas alınacak gecikme zammı değerini başvurucuya bildirmediği vurgulanmış ve davanın bu haliyle karara bağlandığı belirtilmiştir. Sonuç olarak başvurucunun uğradığı zararı ancak ilk derece mahkemesi kararıyla öğrendiği vurgulanmış ve temyiz mercinin vermiş olduğu değer artırımı talebinin reddi kararının mahkemeye erişim hakkını ihlal ettiğini karara bağlamıştır. (AYM tarafından 31.12.2024 tarihli ve 32769 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 18.07.2024 tarihli ve 2019/30300 Başvuru Numaralı karar)

Diğer Hukuk Alanlarında Önemli Mevzuat Değişiklikleri ve Yargı Kararları

1- AYM’nin 03.12.2024 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan kararı kapsamında; kamu görevine girmek isteyen başvurucunun aile yakını hakkında mahkumiyet hükmü bulunduğundan bahisle tesis edilen atamama işlemine karşı açılan davada gerekçeli karar hakkının ihlal edilip edilmediği tartışılmıştır. AYM; İdare Mahkemesi’nin başvurucunun yakını hakkında mahkumiyet hükmü olduğundan bahisle atamama işleminin hukuka uygun olduğu yönünde vermiş olduğu kararda, mahkumiyet hükmünün başvurucunun kamu görevine etkisi açısından herhangi bir değerlendirme yapılmamasını hak ihlali saymıştır. Başka bir deyişle, başvurucunun yakını hakkında salt mahkumiyet hükmü bulunmasının kamu görevine kabul için neden engel teşkil ettiğinin tartışılmaması hak ihlali sayılmıştır. Karara dair detaylı açıklamalarımıza erişmek için bağlantıyı kullanabilirsiniz. (AYM’nin 03.12.2024 tarihli ve 32741 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 29.05.2024 tarihli ve 2021/32528 Başvuru Numaralı Kararı)

2- AYM, işçilik alacaklarına ilişkin bir davada, ıslah suretiyle artırılan taleplerin gerekçesiz şekilde zamanaşımı nedeniyle reddedilmesinin mahkemeye erişim hakkını ihlal ettiğine karar vermiştir. AYM, söz konusu karar ile mahkemeye erişim hakkı ile gerekçeli karar ilkesinin bütünlüğüne dikkat çekmiştir. Karara dair detaylı açıklamalarımıza erişmek için bağlantıyı kullanabilirsiniz. (AYM’nin 03.12.2024 tarihli ve 32741 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 10.07.2024 Tarihli ve 2019/22031 Başvuru Numaralı Kararı)

3- Ticaret Bakanlığı tarafından 14.12.2024 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan Gümrük Genel Tebliği (Gümrük İşlemleri) (Seri No: 210) kapsamında, 4458 Sayılı Gümrük Kanunu’nda öngörülen usulsüzlük cezaları, 2024 yılı yeniden değerleme oranında artırılmıştır. Buna göre:

4- Ticaret Bakanlığı tarafından 14.12.2024 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan Gümrük Genel Tebliği (Gümrük İşlemleri) (Seri No: 210) kapsamında, 4458 Sayılı Gümrük Kanunu’nda öngörülen usulsüzlük cezaları, 2024 yılı yeniden değerleme oranında artırılmıştır. Buna göre:

5- Ticaret Bakanlığı tarafından 20.12.2024 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ kapsamında, TKHK’da yer alan idari para cezaları miktarları, 2025 yılında uygulanacak yeniden değerleme oranında artırılmıştır. (Ticaret Bakanlığı tarafından 20.12.2024 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 77. Maddesine Göre 2025 Yılında Uygulanacak Olan İdari Para Cezalarına İlişkin Tebliğ)

6- Ticaret Bakanlığı tarafından 24.12.2024 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ kapsamında, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda öngörülen idari para cezaları, 2025 yılında uygulanacak yeniden değerleme oranında artırılmıştır. (Ticaret Bakanlığı tarafından 24.12.2024 tarihli ve 32762 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanununa Göre 2025 Yılında Uygulanacak Olan İdari Para Cezalarına İlişkin Tebliğ)

7- Cumhurbaşkanı tarafından 25.12.2024 tarihli Resmi Gazete’de Suç Gelirlerinin Aklanmasının Ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik yayınlanmıştır. Yayınlanan yönetmelik kapsamında Suç Gelirlerinin Aklanmasının Ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelik’te (“Yönetmelik”) özellikle avukatlar açısından önemli sonuçlar doğuran değişiklikler yapılmıştır. Yapılan değişikliklerin detayları ise şu şekildedir:

  • Yapılan değişiklik Yönetmelik m. 4/ş hükmündedir. Anılan hüküm en temelde, Yönetmelik kapsamında yükümlü sayılan kişileri düzenlemektedir. Yönetmelik kapsamında yükümlü kavramı ise en temelde; kimlik tespiti yapmakla yükümlü olan, gerçek faydalanıcıyı tespit eden ve şüpheli işlemleri Mali Suçları Araştırma Kurulu’na bildirmekle yükümlü olan kişiyi ifade etmektedir. Yönetmelik m. 4/ş hükmü ise aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

“19/3/1969 tarihli ve 1136 sayılı Avukatlık Kanununun 35 inci maddesinin birinci ve üçüncü fıkrası ile alternatif uyuşmazlık çözüm yolları kapsamında yürütülen mesleki faaliyetler sırasında edinilen bilgiler hariç olmak, savunma hakkı ile hukuki dinlenilme hakkı bakımından diğer kanun hükümlerine aykırı olmamak ve yalnızca avukatların yapabileceği işlerle ilgili olarak 1136 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi hükümleri saklı kalmak kaydıyla, taşınmaz alım satımı, sınırlı ayni hak kurulması ve kaldırılması, şirket, vakıf ve dernek kurulması, birleştirilmesi ile bunların idaresi, devredilmesi ve tasfiyesi işlerine ilişkin finansal işlemlerin gerçekleştirilmesi, banka, menkul kıymet ve her türlü hesaplar ile bu hesaplarda yer alan varlıkların idaresi işleriyle sınırlı olmak üzere serbest avukatlar.”

8- Adalet Bakanlığı tarafından 25.12.2024 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan 2025 Yılı Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesi ile 2025 yılında arabuluculuk faaliyetlerinde uygulanacak asgari ücret tarifesi belirlenmiştir. (Adalet Bakanlığı tarafından 25.12.2024 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan 2025 Yılı Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesi)

9- Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından 28.12.2024 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ kapsamında reeskont ve avans işlemlerinde uygulanacak faiz oranları belirlenmiştir. Buna göre:

 

Hazırlayanlar:

Av. Doğa Can Altınözlü

Stj. Av. Gökçe Yalçınkaya

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir