Gelir İdaresi Başkanlığı (“GİB”) tarafından 18.10.2024 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 459)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sıra No: 572) (“Tebliğ”) kapsamında; tevsik zorunluluğu kapsamında olan kişilerin kendi aralarında veya bu kişilerin mükellef olmayan kişiler ile yapacakları işlemler sonucunda elde edilen ve 7.000 TL’yi aşan her türlü tahsilat ve ödemenin aracı finansal kurumlar kanalıyla yapılması ve bu tahsilat ile ödemeleri söz konusu kurumlarca düzenlenen belgeler ile tevsik etmeleri zorunluluğu getirildi. Başka bir deyişle; bu kişiler arasında yapılacak 7.000 TL üzeri her türlü işlemin artık elden yapılması zorunlu hale gelmiştir. (GİB tarafından 18.10.2024 tarihli ve 32696 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 459)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sıra No: 572)
Tevsik zorunluluğu esasen Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 459) (“VUK Tebliği No. 459”) kapsamında zaten halihazırda öngörülmüştü. VUK Tebliği No. 459 kapsamında; fatura almak zorunda olan birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, serbest meslek erbabı, kazançları basit usulde tespit olunan tüccarlar, defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçiler, vergiden muaf esnaf hem kendi aralarında yapacakları işlemlerde hem de mükellef olmayanlar ile yapacakları işlemlerde 7.000 TL ve üzerindeki ödemeleri banka kanalıyla yapmak zorundaydı. GİB tarafından 18.10.2024 tarihinde yayınlanan Tebliğ ile özetle; mükellef olmayanların da tevsik zorunluluğu kapsamına alındığı, mükellef olmayanların da tevsik zorunluluğu kapsamında olanlardan yapacakları alımlarına ilişkin 7.000 TL’yi aşan tahsilat ve ödemelerini aracı finansal kurumlar kanalıyla yapacakları ve aksi durumların mükellef olmayanlar açısından da cezai yaptırıma bağlandığı görülmüştür.
Söz konusu düzenleme aslında bir süredir gündemdeydi. Hatta GİB, konuya ilişkin geçtiğimiz aylarda bir Tebliğ taslağı da yayınlamıştı. GİB tarafından 18.10.2024 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ’in, daha önce yayınlanan Tebliğ taslağı ile aynı olduğu görülmüştür. Anılan Tebliğ taslağı hakkında yaptığımız çalışmaya bağlantıyı kullanarak erişebilirsiniz.
GİB tarafından 18.10.2024 tarihinde yayınlanan Tebliğ’in detayları ise şu şekildedir:
- Tebliğ m. 2 kapsamında VUK Tebliği No. 459 m. 3’te yapılan değişiklikler ile tevsik zorunluluğu kapsamında olanlarda değişikliğe gidilmiştir. Maddeye eklenen “mükellef olmayanlar” ibaresi ile mükellef olmayanlar da tevsik zorunluluğu kapsamına alınmıştır.
- Tebliğ m. 3 ile VUK Tebliği No. 459 m. 4/1 hükmünde yapılan değişiklik ile tevsik zorunluluğu kapsamında olanların (mükellef olmayanların kendi aralarında yapacakları işlemler hariç olmak üzere) yapacakları, 7.000 TL’yi aşan tutardaki her türlü tahsilat ve ödemelerin aracı finansal kurumlar kanalıyla yapılması ve bu tahsilat ile ödemelerin söz konusu kurumlarca düzenlenen belgeler ile tevsik edilmesi zorunlu hale gelmiştir.
- Yine aynı maddede yapılan değişiklik ile mükellef olmayanların da tevsik zorunluluğu kapsamında olanlardan yapacakları alımlarına ilişkin 7.000 TL’yi aşan tahsilat ve ödemelerini aracı finansal kurumlar kanalıyla yapmaları zorunlu hale gelmiştir.
- Son olarak Tebliğ 3’te yer alan örnek ile tevsik zorunluluğu kapsamında olmayan kişilerin yükümlülüklerine aykırı davranmaları halinde bu kişilere de VUK Tebliği No. 459’da yer alan cezai yaptırımların uygulanabileceği açıkça belirtilmiştir. Söz konusu örnek olay şu şekildedir:
“Örnek: Kamu kurumunda memur olarak çalışan Bay (A) evinde kullanmak üzere, beyaz eşya perakende ticareti ile uğraşan (B) Ltd. Şti.’nden 20.000 TL tutarında bir buzdolabı satın almıştır. Söz konusu buzdolabının tutarı 7.000 TL’lik haddi aştığından bu işleme ait tahsilat ve ödemenin aracı finansal kurumlar kanalıyla yapılması gerekmektedir. Söz konusu tahsilat ve ödemede tevsik zorunluluğuna uyulmaması durumunda memur Bay (A) ve (B) Ltd. Şti.’ye ayrı ayrı ceza uygulanacaktır.”
Söz konusu Tebliğ, yayım tarihi olan 18.10.2024 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Hazırlayan:
Av. Doğa Can Altınözlü