Bilindiği üzere 7440 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun’un (“Kanun”) 9 uncu maddesinin on dokuzuncu fıkrası ile Hazine ve Maliye Bakanlığınca mücbir sebep hâli ilan edilen yerlerde bu hâlin Kanun’da belirlenen başvuru süresince devam etmesi durumunda, bu yerlerdeki dairelere yapılacak başvurunun süresi mücbir sebep hâlinin sona erdiği tarihi takip eden üçüncü ayın sonuna kadar uzayacağı, bu takdirde Kanun kapsamında ödenmesi gereken tutarların ilk taksiti; başvuru süresinin sona erdiği tarihi takip eden ayın sonuna kadar, diğer taksitlerin ise bu taksiti takip eden aylık dönemler hâlinde bu Kanun hükümlerine göre ödeneceği hükme bağlanmıştır.
16 Mayıs 2024 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair 7440 Sayılı Kanun Genel Tebliği (Seri No: 6) ile yukarıda belirtilen düzenleme detaylandırılmış, ve uygulama esasların belirlenmiştir.
Mücbir Sebep Hali Uygulanan Yerlerde Yapılandırma ve Matrah Artırımı Başvurusu ve Taksit Ödemelerinin Detayları Belirlendi
Hatırlanacağı üzere Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından 6/2/2023 tarihinde Kahramanmaraş İlinde meydana gelen depremlerden etkilenen Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Elazığ, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye ve Şanlıurfa illeri ile Sivas İlinin Gürün İlçesinde 6/2/2023 ile 31/7/2023 tarihleri arasında mücbir sebep hâli ilan edilmiş, Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş ve Malatya illeri ile Gaziantep İlinin İslahiye ve Nurdağı ilçeleri için mücbir sebep hali sırasıyla 30/11/2023 ve 30/4/2024 tarihlerine uzatılmış, daha sonra 31/8/2024 tarihine kadar uzatılması uygun bulunmuştur. Sonuç olarak söz konusu tebliğdeki detaylar mücbir sebep halinin devam ettiği Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş ve Malatya illeri ile Gaziantep İlinin İslahiye ve Nurdağı ilçeleri için önem arz etmektedir.
Tebliğ uyarınca yukarıda açıklandığı üzere mücbir sebep halinin devam ettiği il ve ilçelerde dairelere 7440 sayılı Kanun kapsamında yapılacak yapılandırma başvurularının 30/11/2024 tarihine kadar (bu tarihin resmi tatile rastlaması nedeniyle 2/12/2024 tarihine kadar) yapılması ve ödenecek birinci taksitin 31/12/2024 tarihine, ikinci taksitin 31/1/2025 tarihine kadar (bu tarihler dâhil), diğer taksitlerin ise takip eden aylarda ödenmesi gerektiği açıklanmıştır. Ayrıca peşin ödeme yapmak isteyen mükelleflerin de 31.12.2024 tarihine kadar ödeme yapması gerektiğine dikkat çekilmiştir.
Ayrıca söz konusu tebliğ ile yukarıda açıklanan il ve ilçelerde yaşayan mükelleflerin matrah ve vergi artırımından faydalanmak istemesi halinde başvuru ve ödeme usulüne de açıklık getirilmiştir. Matrah artırımı türlerine göre ödeme usulü beş başlık altında aşağıdaki şekilde belirlenmiştir:
- Gelir, Kurumlar ve katma değer vergisi vergisi (stopaj dahil) matrahlarının artırımı durumunda: 30/11/2024 tarihine kadar (bu tarihin resmi tatile rastlaması nedeniyle 2/12/2024 tarihine kadar) (bu tarih dâhil), söz konusu maddede belirtilen şekilde beyan veya bildirimde bulunmaları, hesaplanan veya artırılan gelir, kurumlar ve katma değer vergisi ile gelir (stopaj) ve kurumlar (stopaj) vergisi tutarlarını Aralık/2024 ayında (31/12/2024 tarihi dâhil) tamamen veya talep etmeleri hâlinde ilk taksiti Aralık/2024 ayından başlamak üzere aylık dönemler halinde on iki eşit taksitte, matrah ve vergi artırımı dolayısıyla verilen beyannamelere ait damga vergisini ise ilk taksit ödeme süresi içinde ödemeleri gerekmektedir.
- İşletmede mevcut olduğu hâlde kayıtlarda yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşların bildirilmesi durumunda: stok beyanına ilişkin KDV beyannamesi ve eki envanter listesini mücbir sebep halinin sona erdiği tarihi takip eden üçüncü ayın sonu olan 30/11/2024 tarihine kadar (bu tarihin resmi tatile rastlaması nedeniyle 2/12/2024 tarihine kadar) (bu tarih dâhil) vermeleri, yapılacak beyan üzerine tahakkuk edecek tutarları aynı süre içinde ödemeleri gerekmektedir.
- ÖTV’nin konusuna giren malları bu madde kapsamında beyan eden ve alış belgelerini ibraz edemeyen mükellefler için: bu malların beyan tarihindeki miktarı ve emsal bedeli üzerinden geçerli olan ÖTV’yi Kanun’a ekli beyanname ile mücbir sebep halinin sona erdiği tarihi takip eden üçüncü ayın sonu olan 30/11/2024 tarihine kadar (bu tarihin resmi tatile rastlaması nedeniyle 2/12/2024 tarihine kadar) (bu tarih dâhil) beyan etmeleri ve yapılacak beyan üzerine tahakkuk edecek tutarları aynı süre içinde ödemeleri gerekmektedir.
- Kayıtlarda yer aldığı hâlde işletmede bulunmayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlar hakkında: mücbir sebep halinin sona erdiği tarihi takip eden üçüncü ayın sonu olan 30/11/2024 tarihine kadar (bu tarihin resmi tatile rastlaması nedeniyle 2/12/2024 tarihine kadar) (bu tarih dâhil) kayıt ve beyanlarına intikal ettirmeleri, bu kapsamda ödenmesi gereken katma değer vergisini, ilk taksitini beyanname verme süresi içinde, izleyen taksitlerini beyanname verme süresini takip eden birinci (Aralık 2024 ayında) ve ikinci ayda (Ocak 2025 ayında) olmak üzere üç eşit taksitte ödemeleri gerekmektedir. Ancak Tebliğ ile mükelleflerce talep edilmesi hâlinde, taksitlendirilebilecek tutarın defaten ödenebilmesi de mümkündür.
- 31/12/2022 tarihi itibarıyla düzenlenen bilançolarında görülmekle birlikte işletmelerinde bulunmayan kasa mevcutları ve işletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemleri dolayısıyla ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarları ile bunlarla ilgili diğer hesaplarda yer alan işlemler için: mücbir sebep halinin sona erdiği tarihi takip eden üçüncü ayın sonu olan 30/11/2024 tarihine kadar (bu tarihin resmi tatile rastlaması nedeniyle 2/12/2024 tarihine kadar) (bu tarih dâhil) vergi dairelerine beyan etmek suretiyle düzeltmeleri ve beyan edilen tutarlar üzerinden hesaplanan vergiyi beyanname verme süresi içinde ödemeleri gerekmektedir.
Son olarak Tebliğ ile beraber Kanun kapsamında alacakları yapılandırılan il özel idareleri, belediyeler ve yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıkları dâhil tüm alacaklı idareler için de belirlenen il ve ilçelerde başvuru ve ödeme süreleri Hazine ve Maliye Bakanlığının belirlediği süre doğrultusunda uzayacağı açıklanmıştır.
Sonuç olarak söz konusu tebliğ ile mücbir sebep halinin devam ettiği Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş ve Malatya illeri ile Gaziantep İlinin İslahiye ve Nurdağı ilçelerinde bulunan mükelleflerin yapılandırma ve matrah artırımı başvuru ve ödeme süreleri belirlenmiş ve mükelleflerin ödeme yapabileceği son tarihler açıklanmıştır.
Hazırlayan:
Stj. Av. Gazi Barış Yıldırım