Vergi Hukuku Mevzuatında Gelişmeler
1- Cumhurbaşkanı tarafından 27.11.2024 tarihinde yayınlanan 9160 sayılı Karar kapsamında; 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu m. 5/1-e bendinde düzenlenen istisna oranı %50 olarak belirlenmiştir.
- Söz konusu hüküm en temelde; Kurumların, en az iki tam yıl süreyle aktiflerinde yer alan iştirak hisseleri ile aynı süreyle sahip oldukları kurucu senetleri, intifa senetleri, rüçhan hakları ve istisna kazançlarına kaynak oluşturan yatırım fonlarının katılma paylarının satışından doğan kazançların belli bir kısmının, kurumlar vergisinden istisna olmasını düzenlemektedir.
- Cumhurbaşkanı tarafından yayınlanan Karar kapsamında bu oran, %50 olarak belirlenmiştir. (Cumhurbaşkanı tarafından 27.11.2024 tarihli ve 32735 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 9160 sayılı Karar)
2- GİB tarafından 27.11.2024 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No:574) kapsamında, 2025 yılında uygulanacak yeniden değerleme oranı %43,93 olarak tespit edilmiştir. (GİB tarafından 27.11.2024 tarihli ve 32735 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No:574)
3- Cumhurbaşkanı tarafından 27.11.2024 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan 9168 sayılı Karar kapsamında 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun uygulanmasında değişikliğe gidildi.
- Hatırlanacağı üzere Cumhurbaşkanı tarafından 06.08.2024 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan 8787 sayılı Karar ile özet itibariyle; posta veya hızlı kargo taşımacılığı yoluyla gerçek kişilere gelen ve ticari miktar ve mahiyet arz etmeyen eşya kıymetinde ve bu kıymetler üzerinden alınacak vergilerde önemli artışa gidilmişti. Yapılan düzenlemeye dair detaylı açıklamalarımıza bağlantıyı kullanarak erişebilirsiniz.
- Cumhurbaşkanı tarafından 27.11.2024 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan karar kapsamında ise Resmi Gazete’de bugün yayımlanan karara göre 4458 Sayılı Gümrük Kanununun Bazı Maddelerinin Uygulanması Hakkında Karar’da değişikliğe gidildi.
▪ Buna göre, 4458 Sayılı Gümrük Kanununun Bazı Maddelerinin Uygulanması Hakkında Karar m. 63/3 hükmüne “Aynı maddenin birinci, ikinci ve üçüncü fıkralarında belirtilen eşya için Türkiye’deki giriş liman veya yerine kadar yapılan nakliye giderleri, eşyanın kıymetine ilave edilir. Bakanlık bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir” ibaresi eklendi.
▪ Yapılan değişiklikle beraber, artık yurt dışı e-ticaret sitelerinden yapılacak alışverişlerde, eşyanın gönderim masrafları da eşyanın kıymetine dahil edilecektir. Bununla birlikte, sipariş bedelinin toplamda 30 Euroyu aşması halinde kişilerin gümrük işlemlerini takip etmek için gümrük müşavirliği hizmeti alması gerekmektedir. Söz konusu karar, yayım tarihi olan 27.11.2024 tarihinden 30 gün sonra yürürlüğe girecektir. (Cumhurbaşkanı tarafından 27.11.2024 tarihli ve 32735 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 9168 sayılı Karar)
4- GİB’in resmi internet sitesinde 02.12.2024 tarihinde Tarhiyat Öncesi ve Tarhiyat Sonrası Uzlaşma Broşürü yayımlandı. Yayınlanan broşürler kapsamında özetle, 7524 sayılı Vergi Kanunları ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun kapsamında tarhiyat öncesi ve sonrası uzlaşma sürelerine dair bilgiler yer almaktadır.
5- GİB’in resmi internet sitesinde 04.12.2024 tarihinde Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmalarında Yer Alan Karşılıklı Anlaşma Usulüne İlişkin Rehber yayımlandı.
Vergi Hukukunda Yargı Kararları
Vergi hukuku alanında önemli gördüğümüz yargı kararı aşağıda özetlenmiştir:
Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu’nun (“VVDK”) 12.06.2019 tarihli ve E. 2018/1129, K. 2019/369 sayılı kararında özetle; özel usulsüzlük cezasını düzenleyen bir hükmün mükellefin lehe olacak şekilde değiştirilmesi halinde failin lehine olan ceza hükmünün uygulanacağı yolundaki genel ceza hukuku prensibinin vergi kabahatlerinde de uygulanacağı hükme bağlanmıştır.
- Karara konu somut olayda çeşitli yıllarının muhtelif dönemlere ait beyannamelerin süresinde verilmemesi nedeniyle, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 355. maddesi uyarınca kesilen özel usulsüzlük cezası içerir ödeme emrinin iptali istemiyle dava açılmıştır.
- İlk derece mahkemesi, cezaya ilişkin bir hükmün değiştirilmesi halinde failin lehine olan ceza hükmünün uygulanacağı yolundaki genel ceza hukuku prensibi uyarınca, kanunda yazılı tutar dikkate alınmaksızın hesaplanan özel usulsüzlük cezalarının fazlaya ilişkin kısmı ile hem usulsüzlük hem de özel usulsüzlük cezası kesilen dönemlere ilişkin olarak kesilen usulsüzlük cezalarında hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle ödeme emrini kısmen iptal etmiştir. Keza dava derdest iken 5904 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 01/08/2009 tarihinden itibaren yürürlüğe giren 22. maddesiyle, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 355. maddesinde yapılan değişiklikle, 1. Fıkrada yer alan özel usulsüzlük cezası miktarları azaltılmıştır.
- Bu karara karşı yapılan temyiz başvurusu neticesinde Danıştay, dava dilekçesinde, ödeme emrine konu borcun hukuken doğmadığı ve özel usulsüzlük cezası miktarlarını azaltan 5904 sayılı Kanun hükmünün davanın görülmesi sırasında dikkate alınması gerektiği yolunda herhangi bir iddia ileri sürülmemesine rağmen ilk derece mahkemesinin bu konuyu re’sen değerlendirerek ödeme emrinin kısmen iptaline yönelik hükmü bozmuştur.
- Bu karar üzerine ilk derece mahkemesine dönen dosyada aynı gerekçe ile ısrar kararı verilmiştir. Israr kararı üzerine dosya VDDK önüne gelmiştir.
- VDDK da ilk derece mahkemesi kararında yer alan aynı gerekçe ile kararın onanmasına karar vermiştir.
Güncel Özelgeler
Vergi hukuku alanında önemli gördüğümüz güncel özelge hakkında aşağıda detaylı açıklamalara yer verilmiştir:
GİB tarafından verilen 39044742-130-53046 sayılı özelgede özet olarak; yurt dışındaki firmadan iş makinesi kiralanması nedeniyle yapılan ödemelerden tevkifat yapılmayacağı sonucuna varılmıştır.
- Özelge talep formunda özetle; Ürdün mukimi firmadan inşaat işlerinde kullanılmak üzere kiralama yoluyla iş makinesi getirileceği, yapılacak olan sözleşmeye göre Ürdün mukimi firma tarafından aylık kiralama faturası düzenleneceği, bu faturalara istinaden yapılacak ödemelere hangi oranda stopaj uygulanacağı hususunda görüş talep edilmektedir.
- GİB öncelikle konuyu düzenleyen yasal mevzuata yer vermiştir. Konuyu düzenleyen 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu (“KDVK”) hükümlerine yer vermiştir;
▪ KDVK m. 1/1 hükmünde; Türkiye’de ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetler ayrıca KDVK m. 1/2 maddesi ile de her türlü mal ve hizmet ithalatının KDV’ye tabidir.
▪ KDVK m. 6/b maddesinde, işlemlerin Türkiye’de yapılmasının hizmetin Türkiye’de yapılmasını veya hizmetten Türkiye’de faydalanılmasını ifade etmektedir.
▪ KDVK m. 9/1 hükmünde, mükellefin Türkiye içinde ikametgâhının, işyerinin, kanuni merkezi ve iş merkezinin bulunmaması hallerinde vergiye tabi işlemlere taraf olanları verginin ödenmesinden sorumlu tutabileceği hükmü yer almaktadır.
- Buradan hareketle, yurt dışından iş makinelerinin kiralanması işlemi KDV’ye tabi olup, söz konusu kiralama işlemi üzerinden hesaplanan KDV’nin sorumlu sıfatıyla 2 No.lu KDV beyannamesi ile beyan edilmesi gerekmektedir.
Hazırlayan:
Av. Doğa Can Altınözlü